Cách phân biệt “get up” và “wake up”

You stop sleeping and open your eyes.

=> Chúng ta sử dụng “wake up” để diễn tả việc thức dậy ở thời điểm ngay khi bạn dừng việc ngủ (tỉnh giấc) và mở mắt.

You get out of bed (usually to start your day).

=> “Get up” được dùng để diễn tả việc thức dậy và ra khỏi giường, thường dùng để chỉ hành động tỉnh dậy và bắt đầu ngày mới.

1. Diễn tả việc tự bản thân thức giấc một cách tự nhiên (không bị tác động bởi yếu tố bên ngoài).

Ví dụ:

When I wake up, I often have a headache.
(Khi tôi tỉnh ngủ dậy, tôi thường đau đầu.)

My sister usually wakes up at 6 a.m.
(Chị gái tôi thường tỉnh dậy vào lúc 6 giờ sáng.)

2. Ngoài ra, “wake up” cũng được dùng để diễn tả việc tỉnh dậy bởi tác động bên ngoài như chuông báo thức, tiếng ồn, v.v (Cụm từ được dùng trong trường hợp này là “wake someone up” (đánh thức ai đó dậy).

Ví dụ:

He woke up immediately when the alarm clock rang.
(Anh ấy tỉnh dậy ngay lập tức khi chuông báo thức kêu.)

The sound of my younger brother crying woke me up.
(Tiếng khóc của em trai tôi đã đánh thức tôi dậy.)

Ví dụ:

My mom got up at midnight to get the blanket because it was very cold.
(Mẹ tôi đã thức dậy vào lúc nửa đêm để lấy chăn bởi vì trời quá lạnh.)

I always get up at 6 a.m and have breakfast, then go to school at 7 a.m.
(Tôi luôn thức dậy lúc 6 giờ sáng và ăn sáng, sau đó đi học lúc 7 giờ sáng.)

Xem đáp án

1. woke us up
   My younger sister jumped on my bed and woke us up.
   (Em gái tôi đã nhảy lên giường tôi và đánh thức chúng tôi tỉnh dậy.)
   => Trong câu trên, bạn có thể thấy hành động tỉnh giấc bị “cô em gái nhảy lên giường” (là tác động bên ngoài) nên cụm động từ “wake someone up” (đánh thức ai đó dậy) được sử dụng trong trường hợp này.
2. get up
   The first thing I often do when I get up is open the window.
   (Điều đầu tiên tôi thường làm khi thức dậy là mở cửa sổ.)
   => Chúng ta sử dụng “get up” (thức dậy) trong câu này vì hành động thức dậy và rời giường ở đây phải được diễn ra trước rồi mới mở cửa sổ được.
3. got up
   This morning my brother got up earlier than normal.
   (Sáng nay anh trai tôi thức dậy sớm hơn thường ngày.)
   => Hành động thức dậy trong câu này đơn giản là hành động ngủ dậy và rời khỏi giường mà thôi nên đáp án “got up” là chính xác.
4. woke me up
   The noise of the neighborhood woke me up.
   (Tiếng ồn của hàng xóm đã đánh thức tôi dậy.)
   => Yếu tố tác động bên ngoài là “tiếng ồn của hang xóm” làm người nói tỉnh giấc, do đó bạn phải dùng cụm “wake someone up” (đánh thức ai đó dậy) để diễn tả hành động này.
5. gets up
   She often wakes up at 7 a.m. and gets up 7 minutes later.
   (Chị ấy thường tỉnh giấc lúc 7 giờ sáng và thức dậy sau đó 7 phút.)
   => Trong câu này, hành động “wake up” (tỉnh dậy) đã xảy ra lúc 7 giờ, do đó hành động “get up” (thức dậy) phải được xảy ra sau đó.
6. woke her sister up
   Marry woke her sister up by shouting loud.
   (Marry đã đánh thức em gái mình dậy bằng cách hét to.)
   => Vì em gái của Marry bị chị gái mình đánh thức dậy bằng cách hét to (tác động bên ngoài) nên chúng ta dùng cụm động từ “wake someone up” (đánh thức ai đó dậy) để diễn tả hành động này.
7. get up
   He has to get up early tomorrow because he will do many exercises.
   (Ngày mai anh ta phải thức dậy sớm vì anh ta sẽ làm rất nhiều bài tập.)
   => “Get up” trong câu này chỉ hành động thức dậy và rời khỏi giường rồi mới làm bài tập nên đáp án này là hợp lý nhất.